Ailede Başarının Rolü

Bir bitkinin en iyi haliyle büyüyebilmesi için nasıl bir toprakta olduğu önemliyse çocuklarımızın da en iyi haliyle büyüyebilmesi nasıl bir aile içerisinde yetiştiğine bağlıdır. Bu noktada da aile içerisinde çocuğun gereksinimlerinin ne düzeyde karşılandığı önemlidir. Gereksinimlerden bahsederken sadece fizyolojik gereksinimlerden söz etmiyoruz. Çocuklarımızın psikolojik gereksinimleri de vardır. Ait olma, sevme ve sevilme, güvenlik, saygınlık ve kendini gerçekleştirme ihtiyaçlarının ne şekilde karşılandığı gelecekteki kendilerinin davranışlarına yön veren önemli belirleyicilerdir.

   Yapılan araştırmalar göstermiştir ki ebeveynlerle yapılan okul sohbetleri okul başarısını arttırmaktadır.  ‘Bugün okulda neler öğrendin? - Bugün okuldayken neler hissettin?’ gibi açık uçlu sorularla çocukları günü değerlendirmeye davet etmek, çocuğun kendini değerli hissetmesini kolaylaştırır. Kendini değerli hisseden bir çocuk da kendine saygı duyar. Kendini değerli bulan ve saygı gösteren bir çocuk da yaşamını zenginleştirecek başarılara sahip olmak için çabalar. Çünkü bunu hak ettiğini düşünür. İçerisinde büyüdüğü aile de çocuğun bu motivasyonunu gerçekleştirmesini kolaylaştıran bir çevre sunuyorsa o zaman çocuğun hedeflerine ulaşması kolaylaşacaktır. Bu noktada da aile içerisindeki sorumluluk paylaşımında ebeveynler çocuğun gelişim dönemine ve yaşamdaki rollerine uygun sorumluluklar vermeye özen göstermelidir.

   Önemli başka bir konu da ailenin çocuktan beklentileri olmaktadır. Beklentilerin kaynağı çocuğumuz olmalıdır. Bunun için de aile çocuğu her yönüyle tanıması önemlidir. Bu farkındalık da ancak okulla sıkı bir iletişim halinde olmakla gerçekleştirilebilir. Kişilik özellikleri, yetenekleri, ilgi alanları, yaşamdaki öncelikleri, psikolojik ihtiyaçları ve akademik gelişimi çocuğumuzun bilinmesi gereken yönleridir. Bununla birlikte beklentileri çocuğumuza nasıl ifade ettiğimiz de önemli hale gelmektedir. Yargılayıcı, kıyaslayıcı, benlik zedeleyici dil kullanımı çocuğumuza ulaşmamızı zorlaştırabilir.

   Çocukların en iyi halleriyle büyümeleri için rol modellere ihtiyaçları vardır. Ebeveynlerin, çocuğun kazanmasını istediği davranışların aynılarını kendini davranış kalıplarında sergilemeleri en etkili yoldur. Örneğin çocuğunun kitap okuma alışkanlığı kazanmasını isteyen bir annenin kullanabileceği en iyi yol kitap okuyarak çocuğuna rol model olmasıdır.

                                                                                                                                                                          Psk. Dan. Mehmet YUMUŞTUTAN